ในโลกของดีเจดิจิทัล มีสองชื่อที่โดดเด่นและเป็นคู่แข่งกันมาอย่างยาวนานเปรียบเสมือน Pepsi กับ Coke แห่งวงการ นั่นก็คือ Serato และ Traktor สองสุดยอด ซอฟต์แวร์ DJ ที่ครองใจเหล่าดีเจทั่วโลกมานานหลายทศวรรษ สำหรับดีเจมือใหม่หรือแม้กระทั่งมืออาชีพที่กำลังมองหาการอัปเกรด คำถามที่ว่า “จะเลือกอะไรดีระหว่าง Serato กับ Traktor?” ยังคงเป็นประเด็นถกเถียงที่ไม่เคยมีคำตอบที่ตายตัว บทความนี้จาก edmmashupmix.com จะพาคุณไปเจาะลึก เปรียบเทียบทุกแง่มุม เพื่อช่วยให้คุณค้นพบว่าซอฟต์แวร์ใดคือคำตอบที่ใช่สำหรับสไตล์การเล่นของคุณ
รู้จักกับ 2 ยักษ์ใหญ่แห่งวงการซอฟต์แวร์ DJ
ก่อนจะลงลึกถึงการเปรียบเทียบ เรามาทำความรู้จักกับประวัติและจุดเด่นของแต่ละค่ายกันก่อน เพื่อให้เข้าใจถึงปรัชญาเบื้องหลังที่ทำให้ซอฟต์แวร์ทั้งสองมีความแตกต่างกัน
Serato DJ: ขวัญใจสาย Hip Hop และ Scratch
Serato จากประเทศนิวซีแลนด์ เริ่มต้นจากการเป็นผู้บุกเบิกเทคโนโลยี Time-stretching และ Pitch-shifting คุณภาพสูง ก่อนจะปฏิวัติวงการดีเจด้วย Serato Scratch Live ในปี 2004 ซอฟต์แวร์ที่ทำให้ดีเจสามารถควบคุมไฟล์เพลงดิจิทัลผ่านแผ่นเสียงไทม์โค้ด (DVS – Digital Vinyl System) ได้อย่างแม่นยำและเป็นธรรมชาติที่สุดในยุคนั้น จุดเด่นนี้เองที่ทำให้ Serato กลายเป็นขวัญใจของเหล่า Turntablist และดีเจสาย Hip Hop ที่ต้องการความรู้สึกตอบสนองที่เที่ยงตรงเหมือนการเล่นจากแผ่นเสียงจริง ปัจจุบัน Serato DJ Pro คือเวอร์ชันล่าสุดที่ยังคงรักษามาตรฐานด้านความเสถียร การใช้งานที่เรียบง่าย และการตอบสนองที่ฉับไวไว้ได้อย่างยอดเยี่ยม
Traktor Pro: ตัวพ่อสาย Techno และ Electronic
Traktor Pro คือผลผลิตจาก Native Instruments บริษัทสัญชาติเยอรมันที่เป็นยักษ์ใหญ่ด้านเครื่องดนตรีและซอฟต์แวร์สำหรับโปรดิวเซอร์ Traktor เป็นที่รู้จักในด้านฟีเจอร์ที่ล้ำสมัยและความยืดหยุ่นในการปรับแต่งสูง ซอฟต์แวร์นี้โดดเด่นในเรื่องของเอฟเฟกต์ (FX) คุณภาพสตูดิโอ, Loop Recorder และ Remix Decks ที่เปิดโอกาสให้ดีเจสามารถสร้างสรรค์และรีมิกซ์เพลงได้แบบสดๆ อย่างไร้ขีดจำกัด ด้วยเหตุนี้ Traktor จึงเป็นที่นิยมอย่างสูงในหมู่ดีเจสาย Electronic, Techno และ House เรามักจะเห็นดีเจระดับตำนานอย่าง Carl Cox โชว์ฝีมือการมิกซ์อันน่าทึ่งด้วย Traktor ในคลับระดับโลกที่ Ibiza, Spain มานานหลายปี
เปรียบเทียบหมัดต่อหมัด: Serato vs Traktor
เพื่อให้เห็นภาพชัดเจน เราจะมาเปรียบเทียบคุณสมบัติหลักๆ ของทั้งสองซอฟต์แวร์ในด้านต่างๆ
User Interface (UI) และการใช้งาน
- Serato: มีหน้าตาที่สะอาดตาและเข้าใจง่าย การจัดวางเลย์เอาต์คล้ายกับการตั้งค่าดีเจแบบดั้งเดิม (Turntables/CDJs 2 ชุดและมิกเซอร์) ทำให้ดีเจที่คุ้นเคยกับเซ็ตอัพแบบคลาสสิกสามารถปรับตัวเข้าหาได้ไม่ยาก เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการความเรียบง่ายและโฟกัสที่การมิกซ์เป็นหลัก
- Traktor: มี UI ที่ซับซ้อนกว่าและสามารถปรับแต่งได้แทบทุกส่วน ผู้ใช้สามารถเลือกแสดงหรือซ่อนพาเนลต่างๆ ได้อย่างอิสระ ซึ่งอาจทำให้มือใหม่รู้สึกสับสนในช่วงแรก แต่สำหรับดีเจสายเทคนิคที่ชอบปรับแต่งทุกอย่างให้เข้ามือ มันคือสวรรค์ที่มอบความยืดหยุ่นสูงสุด
ฟีเจอร์และเครื่องมือ
- Serato: เน้นที่ความสมบูรณ์แบบของฟีเจอร์พื้นฐาน การตอบสนองของ Jog Wheel สำหรับการ Scratch นั้นถือว่าไร้ที่ติ ฟีเจอร์ใหม่อย่าง Serato Stems ช่วยให้สามารถแยกเสียงร้อง, เมโลดี้, เบส และกลอง ออกจากกันได้แบบเรียลไทม์ ซึ่งเป็นเครื่องมือที่ทรงพลังมาก
- Traktor: โดดเด่นด้วยเครื่องมือสร้างสรรค์ขั้นสูง เช่น Remix Decks ที่ให้คุณโหลด Sample หรือ Loop ได้ถึง 64 ช่อง และ Stem Decks (ซึ่งเป็นต้นแบบของฟีเจอร์ Stems ในปัจจุบัน) นอกจากนี้ชุดเอฟเฟกต์ของ Traktor ยังมีให้เลือกหลากหลายและปรับแต่งได้ละเอียดกว่า เหมาะสำหรับดีเจที่ต้องการเล่นสดแบบ Live Remixing
การทำงานของซอฟต์แวร์ Serato DJ Pro
สำหรับผู้ที่สนใจ การทำงานของซอฟต์แวร์ Serato DJ Pro นั้นมีขั้นตอนที่ไม่ซับซ้อน เริ่มจากการจัดการคลังเพลง (Library) ที่สามารถสร้าง Crates (เสมือนกล่องแผ่นเสียง) เพื่อจัดระเบียบเพลงตามสไตล์หรืองานต่างๆ เมื่อลากเพลงลงบนเด็ค (Deck) ซอฟต์แวร์จะทำการวิเคราะห์ Key และ BPM โดยอัตโนมัติ ผู้ใช้สามารถตั้งค่า Cue Points เพื่อมาร์กจุดต่างๆ ในเพลง, สร้าง Loop, และใช้ฟังก์ชัน Sync เพื่อให้จังหวะเพลงตรงกันได้อย่างรวดเร็ว หัวใจสำคัญคือการตอบสนองที่รวดเร็ว ไม่ว่าจะเป็นการกดปุ่มบนคอนโทรลเลอร์หรือการขยับแผ่นไทม์โค้ด ซึ่งให้ความรู้สึกที่แม่นยำและน่าเชื่อถือ
Hardware Integration (การทำงานร่วมกับฮาร์ดแวร์)
- Serato: ทำงานในรูปแบบ “Plug-and-play” กับฮาร์ดแวร์ที่ได้รับการรับรองอย่างเป็นทางการ (Official Support) ซึ่งมีให้เลือกหลากหลายยี่ห้อ ไม่ว่าจะเป็น Pioneer DJ, Rane, Reloop หรือ Numark ข้อดีคือการตั้งค่าที่ง่ายดายและรับประกันความเสถียร แต่ข้อเสียคือจะไม่สามารถใช้งานกับคอนโทรลเลอร์นอกเหนือจากที่ลิสต์ไว้ได้
- Traktor: ทำงานได้ดีที่สุดกับฮาร์ดแวร์ของ Native Instruments เอง เช่น Traktor Kontrol S4, X1, Z2 เป็นต้น อย่างไรก็ตาม Traktor ก็เปิดให้ผู้ใช้ทำการ “MIDI Mapping” เพื่อใช้งานกับคอนโทรลเลอร์ของยี่ห้ออื่นได้ ซึ่งมอบความยืดหยุ่นสูง แต่ก็ต้องแลกมากับความซับซ้อนในการตั้งค่าด้วยตัวเอง
แล้ว Mashup คืออะไร? เกี่ยวข้องกับซอฟต์แวร์ DJ อย่างไร
หนึ่งในคำถามที่พบบ่อยคือ Mashup คืออะไร? Mashup ในทางดนตรีคือการนำเอาองค์ประกอบของเพลงตั้งแต่สองเพลงขึ้นไปมาผสมรวมกันเพื่อสร้างเป็นเพลงใหม่ โดยส่วนใหญ่มักจะเป็น การใช้ Acapella (เสียงร้อง) ของเพลงหนึ่งมาวางบน Instrumental (ดนตรี) ของอีกเพลงหนึ่ง
ซอฟต์แวร์ DJ สมัยใหม่คือเครื่องมือสำคัญที่ทำให้ เทคนิคการทำ Mashup สามารถเกิดขึ้นได้แบบสดๆ ทั้ง Serato และ Traktor มีฟีเจอร์ที่เอื้อต่อการทำ Mashup อย่างยิ่ง ไม่ว่าจะเป็น:
- Beat Gridding ที่แม่นยำ: ช่วยให้จังหวะของ Acapella และ Instrumental ตรงกันพอดี
- Key Lock/Master Tempo: ช่วยรักษาระดับเสียงของเพลงแม้จะปรับความเร็ว ทำให้เสียงร้องไม่เพี้ยน
- Multiple Decks: ทั้งสองโปรแกรมรองรับการใช้งาน 4 Decks ทำให้สามารถเตรียม Acapella, Instrumental และองค์ประกอบอื่นๆ ไว้พร้อมกันได้
- Stems/Remix Decks: ฟีเจอร์เหล่านี้ยกระดับการทำ Mashup ไปอีกขั้น โดยอนุญาตให้ดีเจดึงเฉพาะเสียงร้องหรือเสียงเบสออกมาเล่นสดๆ ได้ทันที
บทสรุป: Serato หรือ Traktor ที่เหมาะกับคุณ?
สุดท้ายแล้ว ไม่มีคำตอบว่าซอฟต์แวร์ใด “ดีกว่า” กันอย่างเด็ดขาด มีแต่ซอฟต์แวร์ที่ “เหมาะสมกว่า” สำหรับสไตล์และความต้องการของคุณ
- เลือก Serato ถ้า… คุณเป็นดีเจสาย Turntablist, Hip Hop, Open-Format, ต้องการระบบที่เสถียรและเรียนรู้ได้ง่าย, ชื่นชอบความรู้สึกแบบ “Plug-and-play” และต้องการใช้ฮาร์ดแวร์จากหลากหลายแบรนด์
- เลือก Traktor ถ้า… คุณเป็นดีเจสาย Techno, House, Electronic, รักการปรับแต่งและทดลอง, ต้องการใช้เครื่องมือสร้างสรรค์ขั้นสูงสำหรับการรีมิกซ์สด และวางแผนที่จะอยู่ในระบบนิเวศของ Native Instruments
ทางที่ดีที่สุดคือการลองดาวน์โหลดเวอร์ชัน Lite หรือ Trial มาทดลองใช้ด้วยตัวเอง เพื่อสัมผัสและค้นหาว่าปรัชญาการออกแบบของซอฟต์แวร์ใดที่ตรงกับเคมีของคุณมากที่สุด เพราะไม่ว่าคุณจะเลือก Serato หรือ Traktor คุณก็ได้เลือกเครื่องมือระดับโปรที่พร้อมจะปลดปล่อยความคิดสร้างสรรค์ของคุณออกมาสู่ฟลอร์เต้นรำอย่างแน่นอน